Vücutta artmış yağ miktarı olarak tanımlanan obezitenin sıklığı ırk, yaş, cinsiyete göre değişiklik gösterir. Çocuk ve adölesanlarda obezite görülme sıklığı dünya çapında artış göstermektedir. Bu artışın en önemli sebebi ise, gelişen teknoloji ile birlikte çocukların hareketliliklerin kısıtlanması, beslenme alışkanlıklarının ve besin tercihlerinin değişmesidir. Obezite oluşumunda temel sorun kalori alımı ve kalori kullanımı arasındaki dengenin bozulması olsa da genetik ve çevresel faktörler de önemli birer etkendir. çevresel faktör, barsak mikrobiotasındaki değişiklikler ve hormonal faktörler suçlanmaktadır Obezite beraberinde getirdiği sorunlar nedeniyle tek bir hastalık olarak kabul edilmemelidir. Çocukluk çağında başlayan obezite ve yarattığı insulin direnci tip 2 diyabetin çok erken yaşlarda görülmesine, çocuk ve adölesanlarda hipertansiyona, eşlik eden hiperlipidemi ile beraber metabolik sendroma yol açarak yetişkin çağda kalp-damar hastalıklarına zemin hazırlamaktadır.

Kilosu fazla çocuklarda sorun ilk başlarda anlaşılmayabilir ve göz ardı edilebilir. Devam eden kilo alımları çocuğun bedensel olarak değişimine ek olarak ömür boyu sürecek fizyolojik ve psikolojik sorunlara neden olabilir. Bu nedenle erken tedavi ve önlemler oldukça önemlidir. Çocukların büyüme evreleri dikkate alınmalı, alınan kiloların kontrol altında tutulması oldukça önemlidir. Fazla kilolar ile genç ve erken yaşta mücadele oldukça kolaydır. Hekim ve diyetisyen kontrolünde uygun bir diyet ile çocuğun kilosu sağlıklı hale getirilebilir. Aile geçmişinizde kilo sorunu var ise çocukta da olması mümkündür. Genetik faktörler burada devreye girer. Ergenlik öncesi sağlıklı beslenme alışkanlığı kazandırılması oldukça önemlidir.

Çocuklarda obeziteyi engellemenin yolları:

• Çocuklar mutlaka masaya oturarak, mümkünse aile bireyleri ile birlikte yemek yemeli. Böylece yemekle ve yediği miktarla ilgilenmiş olur. Yemeklerini televizyon ve bilgisayar karşısında tüketmemeli.
• Çocuğun fiziksel aktivitesi artırılmalı, televizyon ve bilgisayar başında daha az zaman geçirmesi sağlanmalı. Sevdiği bir spor dalına yönlendirilmeli.
• Paketli gıdalar yerine sağlıklı ara öğün seçenekleri sunulmalı (meyve, kuruyemiş gibi).
• Okulda sağlıklı gıdalar tüketebilmesi için evde beslenme çantası hazırlanmalı.
• Okulda sağlıklı beslenme bilinci oluşturulmalı, okul-aile birliği ile konuyla ilgili iş birliği içinde olunmalı, öğretmenlerden destek alınmalı.
• Sevdiği yemekleri daha fazla tüketmesine izin vermeyin, her besin grubundan yeterli miktarda almasını sağlayın.
• Zararlı besinleri tamamen yasaklamak yerine zararlarını anlatarak tüketim sıklıklarını azaltmaya çalışın.

*En önemlisi ise çocukların ebeveynlerini rol model aldığını unutmayın. Ebeveynlerin beslenme alışkanlıklarına dikkat etmesi çocuklarda obezitenin azalmasına öneli katkı sağlamaktadır.

Uzman Diyetisyen Büşra Cantürk